Poëzie voor de gestorvenen: Obergum (Groningen)
De stèle van Willem de Boer
ALTIJD VLIJTIG, WERKZAAM ZORGEND
WAS HIJ ONS EEN LIEVE ZOON
MAAR ACH HOE ONVERWACHTS
KWAM HIER DE DOOD
DOOR MENSENHAND WAS HET
IN EEN OGENBLIK BESLIST
HOE NODE HIJ DOOR ONS
OUDERS KON WORDEN GEMIST
GEEN OUDERLIEFDE GEEN
VRIENDENTROOST KON BATEN
IN DE BLOEI ZIJNER JEUGD
MOEST HIJ DEES AARD VERLATEN
Op 12 januari 1914 stierf Willem de Boer, 22 jaar oud. Slachtoffer van zinloos geweld, zoals we kunnen lezen in het Nieuwsblad van het Noorden van 13 en 14 januari 1914.
Waar een paar jongens met elkaar op de vuist gingen om een meisje, wilde hij bemiddelend optreden. Hij heeft het met de dood moeten bekopen. Is het verlies van een kind voor ouders al een dramatisch gebeuren, het al bejaarde ouderpaar de Boer verloor in Willem hun enig kind én kostwinner.
Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief van december 2009
Poëzie voor de gestorvenen: Siddeburen (Groningen)
Bij de zerk van Jan Ernst Henderiks Meijer
DE AARDE, DIE HIJ EENS BEBOUWDE,
WAAROP HIJ 'T GRAZEND VEE AANSCHOUWDE,
EN STEEDS VERZORGDE MET VEEL LUST,
IS NU ZIJN STOF TOT PLAATS DER RUST;
GOD RIEP HEM VAN DE AARDSCHE DINGEN,
ZIJN ZIEL LEEFT NU VOOR HOGER KRINGEN,
OM DAAR VERHEVEN BOVEN T STOF,
TE LEVEN IN HET HEMELHOF.
Jan Ernst Henderiks Meijer was blijkbaar een boer met een gemengd bedrijf: graan en vee. Een boer, die met veel plezier zijn werkzaamheden verrichtte. Dezelfde aarde, die hij bewerkte, is nu rustplaats voor zijn stof geworden. God riep hem weg van de aardse zaken: de ziel, gescheiden van het stoffelijk lichaam, leeft nu voor hoger kringen. Wat heeft de dichter daarmee bedoeld?
Moeten we denken aan een landbouwer, die lid is geweest van allerlei instanties op zijn vakgebied, van verenigingen, van belangengroeperingen, of van het kerkbestuur om maar iets te noemen? De aardse kringen. Zouden dan de hoger kringen betrekking hebben op de engelen, de zaligen, de schare, die niemand tellen kan? De kringen rond Gods troon, die Hem de lofzang zingen. Zou de hemelhof een hofstee van hoger orde zijn?
Het zijn even zovele vragen, die opkomen bij het lezen van dit grafdicht. Het grafdicht schetst in elk geval heel duidelijk de werkelijkheid, waarin deze landbouwer leefde en waar hij naartoe leefde. De zerk van Meijer, voorzien van veel doodssymboliek, bevindt zich naast de hervormde kerk.
Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief van september 2009
Poëzie voor de gestorvenen: Texel
Op een van de mooiste plekken van Texel, de Hoge Berg, bevindt zich naast de Sowjetbegraafplaats "Loladse" de begraafplaats van Oudeschild, de thuishaven van de vissers van het eiland. Bij alle onzekerheden in het leven, maakt het toegangshek van de dodenakker 
ons deelgenoot van een onontkoombare zekerheid in de woorden:
Ook u ... Wacht ik.
Op deze dodenakker trekt een zerk de aandacht door de afbeelding en het grafdicht daarop. Het is de zerk op het graf van Pieter M. de Waard. Geboren op 5 november 1829, vond hij de dood op 25 augustus 1876.
De afbeelding toont ons een schip in stormweer. Het grafdicht verhaalt ons de afloop van het gevecht met de elementen, dat verloren werd.
DE WAARD die jammervol
In Zee de dood moest vinden
Rust hier beweend bemind
Door bloedverwant en vrinden
Wijst de dood in zee op verdrinking, hoe hij aan land is gekomen,daarvan spreekt het grafdicht niet.
Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief van juni 2009
Poëzie voor de gestorvenen: Zuiderbegraafplaats, Groningen
TROUW VOOR ANDREN WAKEND
IN RUWEN WINTERNACHT
WERD GIJ, BRAVE MAKKER,
SCHAND'LIJK OMGEBRACHT.
MAAR WERD UW LICHAAM
NEERGEVELD,
UW GEEST LEEFT VOORT; SPIJT
WREED GEWELD.
In de nacht van 7 op 8 december 1895 werd Adam van Vliet om het leven gebracht. In de uitoefening van zijn functie als agent van politie te Groningen. Geweld tegen ambtsdragers is dus blijkbaar iets van alle tijden. Hij was nog maar 34 jaar oud.
Het moet voor zijn echtgenote, die meermalen met hem aan het graf van één van hun kinderen heeft gestaan, een zware slag zijn geweest. Het grafdicht zal overigens niet van haar, maar van collega's van Adam zijn geweest. Het "brave makker" wijst in die richting.
Adam van Vliet ligt begraven op de Zuiderbegraafplaats te Groningen.
Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief van maart 2009