Holländer - Stern, Rosa

28 juni 2009

* Langenschwalbach (D) 25 december 1866 - † Amsterdam 29 januari 1942

Rosalie Stern was getrouwd met de in Eschweiler (Duitsland) geboren industrieel Abraham Holländer (1860 - 19 januari 1927). Ze woonden in Aken. Uit hun huwelijk werden 4 kinderen geboren, Julius (1894), Walter (1897), Betty (1898-22 september 1914) en Edith (17 januari 1900). Betty overleed reeds op 16-jarige leeftijd door blindedarmontsteking, Julius en Walter zijn altijd vrijgezel gebleven en overleden in 1967 en 1968. Edith huwde op 12 mei 1925 met Otto Frank.

{seog:disable}Edith Holländer en Otto Frank kregen twee kinderen, Margot en Anne Frank (geb.1926 en 1929) waardoor Rosa Holländer grootmoeder was geworden van de later door haar Dagboek wereldbekende maar helaas zo tragisch gestorven Anne Frank. Op 8 mei 1944 schreef Anne in haar dagboek dat de familie van haar moeder niet welgesteld, maar wel tamelijk goed af was, we hebben vaak met open mond geluisterd naar de verhalen over familiefeesten, diners en party's met wel 250 gasten.

Toen Hitler's Nazipartij in 1933 de overwinning behaalde, volgden vele anti-joodse demonstraties en wetten die tegen de joden gericht waren. De broers Walter en Julius vluchtten naar Amerika en Otto Frank vestigde zich met zijn gezin in Amsterdam, Merwedeplein 37 II. Rosa was inmiddels weduwe geworden en voegde zich in maart 1939 bij het gezin Frank. Dat haar werd toegestaan naar Amsterdam te verhuizen was opvallend. Op 7 april 1939 werd op de kaart van de Vreemdelingendienst genoteerd dat zij de Duitse nationaliteit heeft en dat haar schoonzoon voor haar zorgt. Haar toelating was een van de weinige uitzonderingen en ze moet veel geluk gehad hebben dat ze Nederland nog kon binnenkomen en bij haar dochter mocht verblijven.

In de zomer van 1941 werd ze ziek. Na maanden van pijn en een operatie stierf ze op 29 januari 1942 aan kanker. Anne schreef over haar dood: Niemand weet hoeveel ik aan haar denk en nog van haar houd.

Rosalie Stern werd begraven op de Liberaal Joodse begraafplaats Gan Hasjalom in Hoofddorp, graf E 08. Het graf ziet er na bijna zeventig jaar nog altijd verzorgd uit. De stele is nog zeer goed leesbaar en vertoont weinig tot geen sporen van verval.

Een tiental meters ten zuiden van haar graf staat een herdenkingsmonument voor de slachtoffers van de Holocaust. Aan de bovenzijde van het monument staat: Moge god gedenken onze doden de martelaren die stierven in de jaren der vervolging en wier graf niemand kent tot op deze dag. 1940-1945.

Op de vijfde rij van links, in het midden, zijn de namen van Rosa's dochter en haar twee kleinkinderen vermeld: Edith, Margot en Anne Frank. (2009)