De begraafplaats Bergklooster vindt zijn oorsprong als de begraafplaats van het Agnietenklooster in 1398. Destijds werden de doden begraven in de Sint-Agneskapel, toen de enige gewijde plek. Het eerste kerkhof werd in 1399 gewijd, deze lag ten noorden van de latere kerk bij de Agneskapel, binnen de omheining van het klooster. In volgende jaren werden meerdere stukken grond gewijd om als begraafplaats te dienen. En naast kloosterlingen kregen ook buurtbewoners uit Haerst en Berkum bij het klooster hun laatste rustplaats. In het klooster leefde Thomas van Kempen, schrijver van 'De Navolging van Christus'. Bij de zij-ingang staat een gedenksteen voor hem.
Uit de kloosterperiode stamt nog één zerk, die van Jan Mulert, een adellijke heer die op Kranenburg woonde. Zijn zerk ligt op het oudste gedeelte van de begraafplaats. Op de rijk versierde steen staan de tekenen van de vier apostelen afgebeeld. Na de afbraak van het klooster is men doorgegaan met begraven. Vanaf 1683 tot 1825 is er door de schoolmeesters van de oude school, gebouwd op de plaats van één der kloosterpanden, een grafregister bijgehouden. Vanaf 1825 dateren de overige grafstenen. Op het hoogste deel van het licht golvende terrein liggen enkele vooraanstaande families begraven in diverse grafkelders. Eén van deze grafkelders werd in de Tweede wereldoorlog gebruikt om onder te duiken. De daarin aanwezige doden zijn vermoedelijk bijgezet in naastgelegen grafkelders. Opvallende graven zijn die van dominee Vermeer van de Grote Kerk en de graftombe van historicus W.A. Elberts.
Grafmonument Ds. Vermeer.
Sinds 1931 wordt Begraafplaats Bergklooster beheerd door de Vereniging Begraafplaats Bergklooster, waarvan de leden volgens de statuten uit een van de vijf omringende buurtschappen afkomstig dienen te zijn.
Literatuur
- B. Pierik, 'Kroniek of grafregister? Begraven op Bergklooster door de eeuwen heen', in: Een klooster ontsloten, De kroniek van Sint-Agnietenberg bij Zwolle door Thomas van Kempen (Kampen, 2000) 113-123.
- 'Begraafplaats Bergklooster', in: Langs dodenakkers in het Overijssels Vechtdal, 7-9
