Met 333 begraafplaatsen staat de provincie Overijssel op de achtste plaats. Van dit aantal is iets meer dan 35% (117) in handen van een gemeente. Dit percentage is iets hoger dan het landelijk gemiddelde dat iets onder de 33% ligt. De gemeentelijke begraafplaatsen maken in Overijssel gelijk het grootste deel uit, want met 26% vormen de katholieke begraafplaatsen de tweede groep. De derde groep wordt gevormd door particuliere begraafplaatsen met bijna 12%. Daarmee geeft Overijssel wel een enigszins afwijkend beeld ten opzichte van het landelijke gemiddelde. Dat komt met name doordat het aantal PKN of hervormde begraafplaatsen minder dan 9% van het totaal beslaat. Landelijk is dat ruim 20%.
De verdeling naar aard/gezindte kan als volgt worden weergegeven:
Begraafplaatsen naar gezindte, Overijssel 2023
Wat het aantal Joodse begraafplaatsen betreft, staat Overijssel landelijk op de tweede plaats, met in totaal 34 begraafplaatsen. Net als in veel andere provincies dateren de meeste joodse begraafplaatsen in Overijssel uit de negentiende eeuw. De oudste dateert van rond 1700 (Haaksbergen) en de jongste is van 1928 en is te vinden in Enschede.
Kijken we naar het aantal begraafplaatsen dat in Overijssel nog te vinden is bij of rond een kerk, dan is dat met een aantal van 60 zo'n 18% van het totaal. Van dat aantal liggen er 24 daadwerkelijk rond een kerk. Van dit aantal zijn er 17 geruimd en alleen nog in vorm aanwezig. In totaal zijn er in Overijssel 26 begraafplaatsen geruimd, ofwel bijna 8% van het totaal. In meer dan de helft van gevallen betreft het hier een dorpskerkhof waarmee vaak een unieke uitstraling voor de omgeving verloren is gegaan. Naast het aantal geruimde begraafplaatsen zijn inmiddels ook 69 verdwenen begraafplaatsen geregistreerd. Deze laatste worden voor de statistiek niet meegeteld.
Overijssel kent in totaal ook 39 particuliere begraafplaatsen. Daartussen veel adellijke familiegrafkelders of begraafplaatsen maar ook grotere begraafplaatsen zoals Bergklooster in Zwolle. Een van de meest bijzondere particuliere begraafplaatsen is dat voor een negerslaaf in Haerst bij Zwolle. Met dit aantal is Overijssel de provincie met relatief de meeste particuliere begraafplaats met Utrecht als goede tweede.
Het aantal crematoria in Overijssel bedraagt momenteel 8. Daarmee staat de provincies op de zesde plaats. Het oudste crematorium in de provincie is te vinden nabij Enschede, daterend van 1971. In de jaren tachtig kwam er een 2e crematorium, in de jaren negentig nog eens 2 en vanaf 2015 zijn er nog eens 4 bijgekomen.
Naast het aantal geruimde begraafplaatsen zijn er in Overijssel zeker zo’n 66 begraafplaatsen geheel of gedeeltelijk gesloten, ofwel bijna 20%. Daaronder bevind zich een groot aantal Joodse begraafplaatsen die al heel lang niet meer gebruikt worden en die waarschijnlijk ook nooit meer gebruikt zullen worden. In Overijssel zijn momenteel nog 241 begraafplaatsen volledig in gebruik.
Van 51 begraafplaatsen, kerkhoven of onderdelen daarvan, is bekend dat ze van rijkswege beschermd zijn. Zo is meer dan de helft van de Joodse begraafplaatsen op die wijze beschermd. Er zijn daarnaast 52 begraafplaatsen van gemeentewege beschermd, waaronder nog eens 10 Joodse begraafplaatsen, waardoor deze bijna allemaal beschermd zijn.
De gemeente met de meeste begraafplaatsen in Overijssel is Steenwijkerland met 32 begraafplaatsen. Steenwijkerland wordt gevolgd door Dinkelland met 24 en Hardenberg met 23 begraafplaatsen. Na verschillende fusies in gemeenteland is Steenwijkerland uit de top 10 van Nederlandse gemeenten met de meeste begraafplaatsen gevallen. Oldenzaal is in Overijssel de gemeente met het minste aantal begraafplaatsen, namelijk 3.
Alle begraafplaatsen in Overijssel zijn goed voor 8,4% van het totale oppervlak aan begraafplaatsen in Nederland. Het gaat in totaal om 358 hectare. De grootste begraafplaats betreft de net geopende natuurbegraafplaats Hoogengraven bij Arriën in de gemeente Ommen. Die telt zo'n 25 hectare terwijl de gemeentelijke begraafplaats Kranenburg in Zwolle er ruim 18 telt. Gemiddeld is er in Overijssel 3,1 m2 per inwoner beschikbaar, iets hoger dan het Nederlandse gemiddelde van 2,4 m2.
* Bij het overnemen van gegevens s.v.p. vermelden: Dodenakkers.nl - Kenniscentrum Funerair Erfgoed
