{seog:disable}In 2015 promoveerde literatuurwetenschapper Wouter Schrover op een studie naar de verbeelding van de levensbeëindiging in literatuur en film. In 2017 verscheen als gevolg daarvan De goede dood als fictie, waarin de kritiek van literaire teksten op euthanasie en hulp bij zelfdoding centraal stond. In juni 2018 verscheen van zijn hand de bloemlezing Ten grave. Het graf en begraven vanaf de middeleeuwen in honderd Nederlandstalige teksten. Geen eigen werk, maar een verzameling van honderd ‘grappige, bijzondere, enerverende, curieuze, wervelende, smakeloze, geestige, meeslepende, originele, spannende en mooie teksten over begraven’. Voor Schrover staat daarbij niet het historisch karakter van de teksten voorop, maar de interesse die deze kunnen wekken bij de hedendaagse lezer.
Voor het boek is gebruik gemaakt van teksten die vrij zijn van auteursrecht. De oudste tekst betreft een fragment uit Floris ende Blancefloer (ca. 1255) van Diederic van Assenende en de jongste tekst betreft het gedicht Het lied der achttien dooden van Jan Campert. De teksten zijn niet weergegeven in chronologische of alfabetische volgorde, maar ingedeeld aan de hand van de metafoor van de begraafplaats. Als graven door elkaar, maar toch enigszins gesorteerd. Schrover heeft gekozen voor een ordening naar functie van de tekst: van argumenteren, beschrijven en verhalen tot conserveren, reflecteren en informeren. Een dergelijke indeling is echter niet eenduidig, dat besefte ook Schrover. Hij besluit het boek met een rondgang langs de teksten, waarin hij enige oriëntatie biedt voor de lezer.
Als geheel is de lezer echter vooral op zichzelf aangewezen. Deze kan het boek ter hand nemen en kriskras door het boek heen bladeren en lezen. De lezer zal zich verbazen en verwonderen, maar ook lachen om bijvoorbeeld Multatuli’s puntdichten op Thorbecke.
Stoor me niet, wandelaar. Ik lig hier in m’n eentje te praktizeeren,
Hoe ik Vader, Zoon en H. Geest tot liberalismus kan bekeeren.
Een tekst als bovenstaande is op zichzelf grappig, maar tegelijkertijd komt daarmee een gemis in het boek naar voren, namelijk duiding. De naam Multatuli zal menigeen nog wel kennen, al is het misschien een vervlogen herinnering aan de leeslijst op de middelbare school, maar wie was Thorbecke? En waarom maakte Multatuli zich zo druk om Thorbecke? Dat gemis aan duiding is misschien nog wel het meest duidelijk bij de middeleeuwse teksten als Floris ende Blancefloer die voor veel lezers bovendien lastig te lezen zullen zijn. Jammer, want de auteur wil de lezer ruimte geven om ook zelf verbanden te leggen. Het boek is daardoor misschien niet voor iedereen geschikt, maar wie wil ontdekken en zich verwonderen over taal en dood komt in Ten grave ruim aan zijn trekken. Het boek biedt daarvoor een keur aan interessante en onderhoudende teksten.
Het boek bevat een korte inleiding en besluit met een uitgebreide bronvermelding, aangevuld met een lijst met secundaire literatuur.
Samenstelling: Wouter Schrover
Aantal pagina’s: 310
Uitgever: Alba & Sapete
ISBN: 9789082604610
Prijs: € 20,00
Het boek is verkrijgbaar via de boekhandel en via Bol.com
