{seog:disable}April en mei zijn doorgaans drukke maanden voor Remco Reiding, bekend van zijn tomeloze inzet voor het Russisch Ereveld in Leusden. Zo was er afgelopen periode internationale aandacht voor zijn zoektocht naar nabestaanden van de doden die begraven liggen op dit kleine ereveld, gelegen naast de Amersfoortse begraafplaats Rusthof. In 2012 publiceerde Reiding het boek Kind van het Ereveld, een bevlogen verslag over zijn reis door de tijd. Een reis die zijn leven veranderde. Intussen is Reiding niet alleen verbonden aan het Russisch Ereveld, maar ook aan het Nationaal Monument Kamp Amersfoort, daar waar tal van Russen het leven verloren, en aan Rusthof. Hoewel zijn speurtocht naar Russische nabestaanden nog lang niet klaar is, voelde hij zich geroepen ook de 1300 oorlogsdoden op Rusthof een gezicht te geven. Tenminste een deel daarvan. Afgelopen jaar verscheen in het AD/Amersfoortse Courant een reeks korte verhalen over oorlogsdoden, bekende Nederlanders en andere bijzondere personen. Ze zijn gebundeld in het boek Hier Rust... - Verhalen achter de grafstenen op begraafplaats Rusthof. De verhalen zijn geen uitputtende achtergrondverhalen, maar belichten kort het leven en sterven van 50 mensen. Velen van hen kwamen om door oorlogshandelingen.
Terwijl veel van de oorlogsdoden herkenbaar zijn door de vorm van hun grafsteen, liggen er ook meerdere begraven onder monumenten die weinig opvallen, behalve dat de datum laat zien dat het om een te vroeg afgebroken leven gaat. Dat is bijvoorbeeld het geval bij verzetsstrijder Rienus van ’t Eind, begraven op afdeling XV. Hij viel vlak voor de bevrijding in handen van SS-er Ludwig Heinemann, beter bekend als het Beest van Zutphen. Op 23 april 1945 werd Van ’t Eind op 21-jarige leeftijd gefusilleerd. Maar Hier Rust... verhaalt ook over de Eerste Wereldoorlog. Over Guus de Jongh, die een drenkeling het leven redde, maar zelf jammerlijk verdronk. Hij werd begraven op Achter Davidshof in Amersfoort en later herbegraven op Rusthof. Reiding vertelt ons soms vergeten en onbekende verhalen, zoals dat van de Italiaan Giovanni Saporiti, die in 1919 na een jaar Duitse krijgsgevangenschap in een Nederlands quarantainekamp stierf. Met dergelijke verhalen haalt Reiding de doden uit de vergetelheid. De prachtige foto’s van Marco Hofsté ondersteunen hem daarbij.
Uiteraard mag in een bundel over Rusthof Gerrit Achterberg niet ontbreken. De dichter die een indrukwekkend oeuvre na liet, maar die ook herinnerd wordt vanwege de moord op zijn hospita. Het boek Hier Rust... werd op 23 mei gepresenteerd bij het graf van ‘Big’ John Russell, geboren in Paramaribo, maar groot geworden in Nederland. In 1964 verzorgde hij het voorprogramma van The Beatles in Blokker. Ook andere bekende Nederlanders, Leusdenaren en Amersfoorters kregen een plekje, zoals Philip Bloemendal, stem van het Polygoon Journaal, en Mary Michon, baanbrekend programmamaakster bij de IKON.
Hier Rust... is geen alomvattend boek over de doden van Rusthof. Reiding licht slechts de sluier des tijds even op. Het is een boek dat bij Rusthof past, verhalen over de doden zoals hun graven liggen: bakens in het groen die maar een klein deel van hun geschiedenis loslaten.
Hier Rust... (hardcover, 112 bladzijden) is verkrijgbaar op https://www.remcoreiding.nl/hier-rust/ voor € 17,50 (incl. verzendkosten).
(Foto graf 'Big' John Russell door Marco Hofsté)
