Het oudste Nederlandse ereveld, de Militaire Erebegraafplaats Peutjoet, ligt niet in Nederland, maar in Indonesië. Dat heeft uiteraard alles te maken met de koloniale geschiedenis van ons land. En merkwaardig genoeg ligt de zorg van deze dodenakker niet bij de Oorlogsgravenstichting of bij de Nederlandse overheid. Met hulp van donateurs en weldoeners draagt de Stichting Peutjut-Fonds zorg voor een stukje vaderlandse geschiedenis in den vreemde. In Banda Aceh zorgen ook de lokale gemeenschap en overheid dat deze bijzondere begraafplaats bewaard blijft voor het nageslacht. De begraafplaats staat inmiddels dan ook op de monumentenlijst van Indonesië.
Over de Militaire Erebegraafplaats Peutjoet verscheen in de loop der jaren een aantal interessante publicaties, meest recentelijk in 2007 een lezenswaardige bezoekersgids door G.A. Geerts. Het boek “Gevallen op het veld van eer”(2010), waarvan de titel een verwijzing is naar de tekst op de toegangspoort van de begraafplaats, vormt een opvallende aanvulling in deze reeks van beschrijvingen. Het is niet een historische beschrijving van de begraafplaats in de gebruikelijke zin, maar, zoals de ondertitel aangeeft ‘een genealogische verkenning’. Het boek is een werkgroeppublicatie van de Indische Genealogische Vereniging (IGV). De insteek van het boek is daarmee duidelijk, geen beschrijving van de begraafplaats, maar feitelijk een eerbetoon aan de duizenden militairen en burgers die er begraven liggen. De registers van de begraafplaats zijn in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan, waardoor er geen overzicht meer is wie er op Peutjoet begraven ligt of heeft gelegen. ‘Gevallen op het veld van eer’ is desondanks niet enkel een opsomming, maar de auteur, Adriaan P. Intveld heeft geprobeerd de belangrijkste genealogische en biografische gegevens van de doden te beschrijven. Hij deed dat door middel van een uitgebreid bronnenonderzoek, een bewonderenswaardige klus.
Het boek, hardcover, telt ruim 400 pagina’s, ruim voorzien van noten, en bestaat uit twee delen. In het eerste deel een lijst met militairen van wie aantoonbaar is dat zij op Peutjoet begraven zijn (geweest). In het tweede deel de namen van bijna 700 burgers, veelal vrouwen en kinderen van militairen. Maar ook van particulieren en ambtenaren. Opvallend is het aantal jonge kinderen dat hier is begraven.
Het geheel is geïllustreerd met ruim 100 portretten, foto’s van bijna 200 grafmonumenten en tal van rouwadvertenties. Jammer alleen dat kwaliteit van de afbeeldingen niet altijd optimaal is.
Het boek is vooral interessant voor diegenen met een (genealogische) interesse voor de koloniale geschiedenis van Nederland en dan in het bijzonder in voormalig Nederlands-Indië en de Atjeh-oorlog. Voor funerair geïnteresseerden geeft het vooral een kijk op het verleden door middel van de illustraties.
