Crone, Gerard Filippus

13 juli 2002

* Slochteren 1849 - † Oudemolen 25 januari 1931

Geboren te Slochteren, stond G.F. Crone als 14-jarige kwekeling al voor de klas in dezelfde school waar hij zelf het lager onderwijs had genoten. In 1868 behaalde hij de akte voor onderwijzer, in 1874 gevolgd door de hoofdakte. Te Taarlo (Dr.) werd hij in 1878 onderwijzer aan de lagere school. Deze school werd later herbouwd in Oudemolen (1880). Crone zou hier blijven tot zijn pensionering in 1916. Van betekenis zou Crone worden door zijn vele buiten-schoolse activiteiten. Met name op het gebied van landbouw en veeteelt: voorlichting, cursussen, medewerking aan de oprichting van een landbouw-coõperatie, een provinciale coõperatie van plaatselijke zuivelfabriekjes, medewerking aan de oprichting van een lokaal Veefonds en een Paardenfonds. Daarnaast was hij bestuurslid van de Boerenleenbank van Vries. Actief zette hij zich in voor de totstandkoming van verharde wegen in de omgeving van Oudemolen. Daartoe zocht hij te voet het provinciale bestuur te Assen op. Eveneens te voet reisde hij de dorpen en gehuchten af om mensen (boeren) voor zijn plannen te winnen. De bevolking wist hij te overtuigen van het nut, plaatselijke commissies werden door hem ingesteld, plannen werkte hij uit en niet onbelangrijk: hij zamelde ook het geld in dat nodig was.

Zo kon in 1920 de basaltweg Gasteren-Oudemolen-Zeegse-Vries-Zuidlaren worden geopend en op dezelfde dag de Crone-bank worden onthuld als dank voor zijn activiteiten. Aan hem herinnert nog de Cronehoeve en een straatnaam. Na zijn overlijden op 25-1-1931 werd onder leiding van de toenmalige commissaris van de Koningin mr. J.T. Linthorst-Homan, een grote vriend van Crone, geld ingezameld voor een grafmonument. De onthulling geschiedde op 4 juni 1931 onder zeer grote belangstelling . De Koningin vereerde hem in 1914 al met een ridderorde en minister Posthuma kwam in 1920 over uit Den Haag om de Crone-bank te onthullen.

K. ter Laan, de eerste sociaal-democratische burgemeester (Zaandam) van ons land, schrijft hoe hij nog onderwijs kreeg van Crone, toen die onderwijzer was te Slochteren voor twee klassen van 100 kinderen in de leeftijd van 5 en 6 jaar: "Hij regeerde zonder stok; beter meester heb ik nooit gehad."

Crone ligt begraven op de Zuiderbegraafplaats te Assen.