Scheepmaker, Nico

10 mei 2011

* Amsterdam, 13 november 1930 – † Amsterdam, 5 april 1990

Scheepmakers vader Nicolaas was accountant in Amsterdam. In zijn vrije tijd was Scheepmaker sr. een vurig supporter van de Amsterdamse amateurvoetbalclub Blauw Wit. Het was dus niet zo vreemd dat de jonge Nico vanaf zijn 12e bij Blauw Wit speelde. Zijn liefde voor voetbal zal uit die tijd stammen. En niet alleen voor voetbal. In clubverband beoefende hij zwemmen, schoonspringen, volleybal, basketbal en tafeltennis. In de vijftiger jaren was hij bovendien nog voetbalscheidsrechter. Een veelzijdig sportman dus. Maar zijn faam heeft hij niet alleen aan de sport te danken. Meer misschien nog wel meer aan zijn activiteiten als journalist, dichter en publicist.

Het gezin Scheepmaker bestond uit vader, moeder en vier kinderen, Nico was de oudste. Na de lagere school bezocht hij de Eerste 5-jarige HBS aan de Keizersgracht in Amsterdam waar hij pas op bijna twintigjarige leeftijd zijn einddiploma behaalde. In militaire dienst werd hij geplaatst bij de School Militaire Inlichtingen Dienst in Harderwijk. Hij kreeg daar onderricht in de Russische taal en in 1952, na zijn diensttijd, studeerde hij aan de Universiteit van Amsterdam Slavische taal en -letterkunde. Wegens het gebrek aan voldoende vooropleiding kon hij niet afstuderen. Wel vertaalde hij acht Russische romans waaronder Dokter Zhivago van Boris Pasternak. Door het geven van bijlessen Servo-Kroatisch kwam hij in contact met een van zijn leerlingen, Henny Lodewijks, waarmee hij op 18 juli 1957 in Belgrado trouwde.

In de 50-er jaren kreeg hij succes als dichter. Hij debuteerde in 1955 met Poëtisch fietsen. Zijn gedichten werden in 1958 gehonoreerd met de Anne-Frankprijs. Vervolgens ging hij de journalistiek in. Hij schreef zeer veel columns meestal onder pseudoniemen: S. in het Hollands Weekblad, Hopper in de Volkskrant, N.S. in Vrij Nederland, Peter de Groot in Het Parool, Trijfel in de Gemeenschappelijke Pers Dienstbladen en bij radio Veronica sprak hij een column in onder Ivo Vettewinkel. Daarnaast gebruikte hij de pseudoniemen Karel Kip, Charles Poel, Nico van Rijn, Sch-r, Stopper en Nico Willstein. Waarom deze hang naar het zich verschuilen achter pseudoniemen?

Grote faam verwierf hij met zijn sportcolumns. Waar gebruikelijk een sportverslag bestond uit het schrijven van een gewogen oordeel over de hele wedstrijd volgde Scheepmaker de verrichtingen van één speler. Hoe vaak was hij aan de bal, wat deed hij er mee, waren de acties geslaagd en/of doeltreffend. Hij lette vooral op de gemoedstoestand van de spelers die hij met nadruk als mensen probeerde te beschrijven. Daarnaast schreef hij televisierecensies en werkte achter de schermen mee aan tv-programma’s zoals Mies en scène van Mies Bouwman en schreef teksten voor Zo is het toevallig ook nog eens een keer. Voor de hand ligt dat hij zich ook ging bekwamen in het schrijven van boeken. Enkele bekende door hem geschreven boeken zijn: Cruijff, Hendrikus Johannes, fenomeen (1972), Het jonge vadersboek (1977) en Theo Koomen, een leven in woord en beeld (1986).

Door karakterologische verschillen en vervreemding liep het huwelijk met Henny Lodewijks op de klippen, de echtscheiding werd op 11 februari 1969 uitgesproken. In 1966 ging Scheepmaker samenwonen met Anne van den Heuvel, een produktieassistente. Op 31 augustus 1973 trouwden zij en gingen in Broek in Waterland wonen. Ze kregen twee dochters.

Zijn onder het pseudoniem Trijfel geschreven onderwerpen vonden zoveel bijval dat hem in 1982 de Prijs voor de Dagbladjournalistiek 1981 werd toe gekend.

Nico Scheepmaker overleed op 59-jarige leeftijd in het Amsterdamse Boven IJ- ziekenhuis ten gevolge van een hartaanval tijdens een partijtje tennis. Hij werd op 9 april 1990 begraven op de Algemene begraafplaats aan het Roomeinde 43 in Broek in Waterland, graf 6. Het is een zeer eenvoudig graf omringd door een Buxus-haagje. Waarschijnlijk door het Buxus-haagje lijkt het graf van beperkte omvang, waarbij vooral opvalt hoe smal het is.

Op het graf een simpele stèle met zijn naam en geboorte- en overlijdensdata.

Literatuur

Hans Heesen,Harry Jansen, Ed Schilders – Waar ligt Poot? (1997)
Alexander Münninghof: Scheepmaker, Nico (1930-1990) - Biografisch woordenboek van Nederland, deel 6 (2008)