* Rolde 20 januari 1782 - † Leeuwarden 23 mei 1851
Op de gesloten Stadsbegraafplaats aan de Spanjaardslaan in Leeuwarden staat sinds 20 mei 2005 een nieuw grafmonument. Het staat op de tweede afdeling van de begraafplaats op het graf van Lucas Pieters Roodbaard, de tuinarchitect die het ontwerp voor de begraafplaats maakte. Het monument is een initiatief van de stichting Oude Stadsbegraafplaats Leeuwarden die dit jaar opgeheven wordt. Op het graf stond geen monument. Of dat er ooit heeft gestaan is niet bekend. Met dit monument wil de stichting eer doen toekomen aan Roodbaard.
Roodbaard werd in 1782 geboren in Rolde bij Assen als zoon van hovenier Pieter Harms en Hillegien Lucas Enting. Roodbaard koos hetzelfde vak als zijn vader. Praktische kennis was dus voldoende voorhanden, theoretische kennis minder. Maar met zijn tekentalenten ontwikkelde Roodbaard een geheel eigen stijl, waarschijnlijk door voorbeelden die hij uit allerlei boeken haalde. Over zijn leerperiode is echter niet veel bekend.
In 1813 woonde hij in Groningen waar hij trouwde met de schippersdochter Hillegien Deddes. Bij het huwelijk gaf hij als beroep hovenier op. In 1814 stond hij te boek als hovenier en tapper en van 1814 tot 1823 was hij ook als portretschilder werkzaam. In de periode 1813-1814 woonde hij in Amsterdam omdat hij daar exposeerde. Rond 1819 maakte Roodbaard zijn vroegst bekende tuinontwerp voor de familie Buma uit Leeuwarden. Het ontwerp voor de buitenplaats van de Buma's in Weidum werd al in 1864 teniet gedaan. Maar met dit ontwerp had Roodbaard wellicht een ingang gekregen in de stad Leeuwarden. Hij deed in 1820 mee aan een prijsvraag van de stad Leeuwarden voor de invulling van een deel van het Noorderbastion, ofwel de Prinsentuin. Deze tuin, gelegen op een oude dwinger (bastion) van de verdedigingswallen van Leeuwarden, was enkele jaren daarvoor door Koning Willem I aan de stad geschonken. Voorwaarde daarbij was dat de stad de tuin in stand moest houden. Van de twee ingezonden ontwerpen werd dat van Roodbaard uitgevoerd. In zijn ontwerp was Roodbaard uitgegaan van een vijverpartij met een golvende contour. Hij tekende rond de vijver slingerende paden die boonvormige perken met bomen- en heestergroepen omsloten. In 1842 veranderde hij het ontwerp en gaf ook het hoekige bastion meer vloeiende vormen.
Na nog enkele buitenplaatsen ontworpen te hebben in Oenkerk, Buitenpost, Oranjewoud en Assen ging het Roodbaard kennelijk voor de wind. In 1824 vestigde Roodbaard zich in Leeuwarden. Hij kocht een huis aan de Eewal waar hij met vrouw en zes kinderen ging wonen. Het zevende kind moest nog geboren worden. Roodbaard liet zich in Leeuwarden registreren als architect van buitenplaatsen. Door de ontmanteling van de vestingwallen in Leeuwarden kreeg Roodbaard veel opdrachten van de stad. Verschillende oude dwingers werden door zijn ontwerpen omgezet in fraaie wandelparken waar men even de drukke stad kon ontvluchten. In 1826 tekende hij ook het ontwerp voor een aantal verswatervijvers, net buiten de stad. Naast al deze opdrachten voor de stad Leeuwarden ontwierp Roodbaard ook veel tuinen en buitenplaatsen elders in Friesland, maar ook in Groningen en Drenthe.
In 1829 kreeg hij de opdracht van de stad Leeuwarden om een ontwerp te leveren voor een begraafplaats. Deze begraafplaats was de eerste begraafplaats buiten de wallen en werd door Roodbaard opgevat als een parkachtige omgeving waar wandelingen zeker aangeraden werden. In het uiteindelijke ontwerp kregen ook de fraaie huisjes, naar ontwerp van de architect I. Warnsinck, en het fraaie toegangshek van J. van der Wielen een plaats. Voor het Oldehoofsterkerkhof, waar vanaf 1833 niet meer begraven werd, maakte Roodbaard in 1837 een ontwerp als wandelpark.
Roodbaard was ondertussen onder de Friese adel in hoog aanzien gekomen, wat hem veel werk opleverde. Door zijn succes als tuinarchitect kon hij steeds ruimer gaan wonen en zijn laatste huis stond dan ook aan de Nieuwestad, tussen de woningen van de adel en de hoge burgerij. Kringen waaruit zijn opdrachtgevers voortkwamen. In 1851 overleed Roodbaard op 69-jarige leeftijd. Hij werd begraven op de Algemene Begraafplaats in Leeuwarden waar hij als welgesteld burger twee graven had gekocht op de 2e 
afdeling. In 1847 was zijn echtgenote hier al begraven. Of beide graven ooit voorzien zijn van een grafmonument is niet duidelijk. Wel is duidelijk dat het graf van zijn vrouw later in andere handen is overgegaan en voorzien van een zerk met een andere familienaam.
Het bestuur van de stichting Oude Stadsbegraafplaats Leeuwarden heeft gemeend een steen voor Roodbaard te moeten plaatsen omdat hij veel betekend heeft voor de stad Leeuwarden. In veel opzichten bepalen zijn ontwerpen nog steeds de dagelijkse aanblik van veel plaatsen in de stad, waaronder natuurlijk de oude Stadsbegraafplaats zelf. (2005)
Met dank aan de stichting Oude Stadsbegraafplaats Leeuwarden
Literatuur
- Mulder-Radetzky, Rita, L.P. Roodbaard (1782-1851) Een tuinarchitect met schildersogen, Rotterdam 1999
- Smals, Judith (eindred.), De Oude Stadsbegraafplaats Leeuwarden, Roodbaards laatste rustplaats, Leeuwarden 2001
Tuinarchitect Roodbaard heeft eindelijk weer monumentLucas Pieters Roodbaard (20 januari 1782 - 23-05-1851)(door Op de gesloten Stadsbegraafplaats aan de Spanjaardslaan in Leeuwarden staat sinds 20 mei 2005 een nieuw grafmonument. Het staat op de tweede afdeling van de begraafplaats op het graf van Lucas Pieters Roodbaard, de tuinarchitect die het ontwerp voor de begraafplaats maakte. Het monument is een initiatief van de stichting Oude Stadsbegraafplaats Leeuwarden die dit jaar opgeheven wordt. Op het graf stond geen monument. Of dat er ooit heeft gestaan is niet bekend. Met dit monument wil de stichting eer doen toekomen aan Roodbaard.  Het grafmonument van Roodbaard Roodbaard werd in 1782 geboren in Rolde bij Assen als zoon van hovenier Pieter Harms en Hillegien Lucas Enting. Roodbaard koos hetzelfde vak als zijn vader. Praktische kennis was dus voldoende voorhanden, theoretische kennis minder. Maar met zijn tekentalenten ontwikkelde Roodbaard een geheel eigen stijl, waarschijnlijk door voorbeelden die hij uit allerlei boeken haalde. Over zijn leerperiode is echter niet veel bekend.  Restaurateur Anske de Boer (links) en Gerrit Roosma van de Franeker Steenhouwerij plaatsen het grafmonument. Het bestuur van de stichting Oude Stadsbegraafplaats Leeuwarden heeft gemeend een steen voor Roodbaard te moeten plaatsen omdat hij veel betekend heeft voor de stad Leeuwarden. In veel opzichten bepalen zijn ontwerpen nog steeds de dagelijkse aanblik van veel plaatsen in de stad, waaronder natuurlijk de oude Stadsbegraafplaats zelf. Literatuur
Met dank aan de stichting Oude Stadsbegraafplaats Leeuwarden |
