Nagenoeg alle nog bestaande lijkenhuisjes in Nederland zijn gebouwd in en na 1872. Toen verplichtte de Wet op de Besmettelijke Ziekten alle begraafplaatshouders om zo'n huisje te bouwen. Maar op sommige begraafplaatsen stonden al gebouwtjes die perfect waren voor de in de wet bedoelde reden. Dat waren bijvoorbeeld gebouwtjes voor het opbaren van drenkelingen. Daar waar regelmatig drenkelingen aanspoelden, kende men vaak al een apart gebouwtje. Na 1872 voldeden dergelijke gebouwtjes perfect aan de nieuwe wet en raakte de naam drenkelingenhuisje snel op de achtergrond.
In Nederland bestaan er niet veel meer, maar die van Nieuw-Lekkerland staat nog fier overeind. Het uit 1843 daterende gebouwtje staat op de oude algemene begraafplaats, gelegen langs de Lekdijk.
Het houten gebouw staat op een bakstenen plint die gecementeerd is. Wellicht heeft het in het verleden nog hoger gestaan om te voorkomen dat het bij een overstroming direct onder water kwam te staan. Vermoedelijk is het gebouwtje in de loop der tijd regelmatig vernieuwd. Dat het al helemaal aangepast was aan de functie van lijkenhuisje is te zien aan het funeraire symbool dat in het midden van de gevel is aangebracht: een met een sluier en krans omfloerste urn.
Het grijs geschilderde gebouw is voorzien van late empire-details. Het gebouwtje is echter niet helemaal wat het lijkt. Het wekt de indruk van een fors volume onder een plat dak, maar in werkelijkheid is het voorzien van een lessenaarsdak dat aan de achterzijde doorloopt in een afdak op palen. De hoger opgetrokken boeiboorden aan de zijkanten zijn dus nep.
In de voorgevel is aan weerszijden een langwerpig venster opgenomen onder een keperboog. Het middendeel komt enigszins naar voren en bevat in het midden het eerder beschreven symbool. De beide zijgevels zijn voorzien van een deur die eveneens onder een keperboog is gebracht. In de deuren is een rond venster aangebracht. Aan de achterzijde is het overstek van het dak benut om te dienen als een droge bewaarplaats voor de grafschotten. In het huisje zelf werden de baren en de drenkelingenkist bewaard.
Recent is het huisje door vrijwilligers van de werkgroep Karakteristieke Gebouwen en Dorpsbehoud van de historische vereniging West-Alblasserwaard opgeknapt.
Dit artikel verscheen in de nieuwsbrief van januari 2008
