Dichtbij het centrum van Apeldoorn ligt de rijksmonumentale begraafplaats Soerenseweg. De eerste begrafenis vond hier plaats in 1897. De aanleg, met latere uitbreiding, is in een mengvorm van de romantische landschapsstijl en de formele zakelijke stijl. Over de begraafplaats lopen gebogen lanen die mooie doorkijkjes bieden. Het is een oase van rust geworden met betrekking tot flora en fauna. Deze meer dan 120 jaar oude plek is een deel van de Apeldoornse cultuurgeschiedenis. Dit geldt voor zowel de aanleg, de stijlen van graven en grafstenen, als de personen die er begraven zijn.
De St. Franciskerk van Fort Kochi (voormalige Cochin) in Kerala wordt vaak beschouwd als de oudste nog bestaande Europese kerk in India, zo niet de vroegst gebouwde. De kerk is een populaire bezienswaardigheid en een van de meest bezochte bezienswaardigheden in Fort Kochi. Het werd oorspronkelijk gebouwd door Portugese Franciscanen voor het klooster van Santo Antonio tussen 1518 en 1522. De faam van de kerk is ongetwijfeld verbonden met de naam van de legendarische Portugese zeevaarder Vasco da Gama, de eerste Europeaan die in 1498 een zeeroute naar India vond. Op zijn derde reis naar India stierf Da Gama in 1524 in Cochin aan de vooravond van Kerstmis, amper drie maanden na zijn aankomst. Hij werd aanvankelijk begraven in de kerk, maar zijn overblijfselen werden in 1538 gerepatrieerd naar Portugal.
Waarom ik zo gefascineerd ben door de begraafplaats van Heemstede? Ik woon er vlakbij. Een prachtige groene plek, heerlijk om over te wandelen (soms kom je reeën tegen) met gelukkig nog veel bewaard funerair erfgoed. Achter iedere steen zit een verhaal, vaak de moeite waard om uit te zoeken, te plaatsen in de geschiedenis en erover te publiceren. Zo leer je steeds meer over de geschiedenis van je eigen omgeving. En als je daar meer over weet, waardeer je die ook meer. Mooi om te proberen dat op anderen over te dragen. Dat ook zij begrijpen dat begraafplaatsen belangrijke plekken zijn, die het verdienen om verstandig beheerd en bewaard te worden.
Wie herkent dat niet, dat je in voorbije jaren iets bent gaan doen of gedaan hebt, dat later in meer of mindere mate een rol is gaan spelen in je beroepsleven of andere aspecten waarmee je steeds maar weer in aanraking komt? Dit fenomeen gaat wat meer specifiek over mijn interesse voor mijn voorouders, mijn familie en de plekken waar zij gewoond en gewerkt hebben.
Familie, voor velen vanzelfsprekend; voor anderen niet. Opvallend genoeg was het dit wel voor mij. Dat inzicht kwam toen ik ongeveer 16 jaar oud was en ik in een damesblad waarop mijn moeder was geabonneerd, een interview las met een Nederlands Joodse vrouw, die aangaf dat buiten haar ouders, er geen ooms tantes nichtjes of neefjes, dan wel grootouders waren waarmee zij dingen samen mee beleefde of kon vieren. Waarom? Die waren ‘niet teruggekomen’ een eufemistische vorm om het maar al te pijnlijke ‘vermoord’ niet te hoeven uitspreken en te doorvoelen. Die waarheid was en is te hard, als je weet dat er in de jaren 1940 – 1945 in ons land 107.000 mensen zijn vermoord louter vanwege het feit dat ze Joods waren.