Zou het de invloed zijn geweest van een rederijkerskamer bij het schrijven van het grafdicht dat we aantreffen op de gemeentelijke begraafplaats te Diever? Sinds 1850 waren er in Drenthe op diverse plaatsen rederijkerskamers ontstaan. Zo ook in Diever. Opgericht door onderwijzers en predikanten stonden de rederijkerskamers voor culturele ontwikkeling van de leden in d’ Olde Lantschap.
Op de begraafplaats van Kolham trekken een drietal stèles de aandacht vanwege de inhoud van de grafdichten. Deze grafdichten maken ons deelgenoot van een paar menselijke drama’s en dientengevolge diep verdriet in de families van de overledenen.
Hindrik Tiemens Dolfijn
* 22-10-1788 † 29-09-1870
Op de achterzijde van de stèle van Hendrik T. Dolfijn, rustend landbouwer te Thesinge, lezen we:
INDIEN WIJ NA EEN
WERKZAAM LEVEN
VAN HIER GAAN NAAR
DE EEUWIGHEID,
DAN MOGE BLIJKEN
DAT ONS STREVEN
ONS WERKEN WAS
TOT ZALIGHEID!
DAT GEVE GOD ONS
UIT GENA,
WANNEER WIJ STER-
VEN VROEG OF SPA!
Het echtpaar Schürer-Rinzema
overleden 1855 en 1888
Het kerkhof van de hervormde kerk te Surhuisterveen is rijkelijk voorzien van grafpoëzie. De stèles voor het echtpaar Schürer-Rinzema, tegen de muur van de kerk, zijn elk voorzien van een grafdicht, waaruit ons al veel van hun levensgeschiedenis duidelijk wordt. Wanneer Elizabeth Teunis Rinzema overlijdt op 15 maart 1855, is zij 60 jaar oud. Het echtpaar had acht kinderen, van wie er, getuige de tekst op haar stèle, vijf getrouwd waren.
Johan Bloemendal
geb. 3 februari 1882 en overleden 17 juni 1909
De Joodse begraafplaats van Winschoten aan de Sint Vitusholt herinnert aan een grote Joodse gemeenschap in Noord-Nederland vóór de Tweede Wereldoorlog. Op deze begraafplaats treffen we op het grafmonument voor Johan Bloemendal een grafdicht aan.
Johan, zoon van Izak Marcus Bloemendal en Rozette Polak, was 27 jaar toen hij in 1909 overleed.
Op het graf van JAN VAN DIEN (1904-1965)
GEMEENTE WERKMAN
JARENLANG HIELD IK ELKE NACHT
IN DIT DORP GESTAAG DE WACHT
EN ALS TUINMAN AANGESTELD
WAS HOF EN TUIN MIJN ARBEIDSVELD
EN SLOOT DE DOOD EEN LEVEN AF
DAN MAAKTE IK HET KILLE GRAF
WANT IK WAS HIER
DE LAATSTE NACHTWAKER
DE EERSTE HOVENIER
EN TEVENS GRAFMAKER
Aan de nagedachtenis
van onzen beminden vader
Melle Melles Pott
0verleden 29 Aug. 1865
in den ouderdom
van 94 jaren
en ruim 6 maanden
Dit plekjen
is ons groot van waarde.
Hier rust het stoflijk
deel in de aarde,
Van onzen edlen
vader Pott.
Maar ’t graf kan geen
vertroosting geven.
Wij voeden,
om zijn Christ’lijk leven,
De hoop
dat hij thans leeft bij God.
Zijne kinderen
Elizabeth Jakobs Wijkmeijer
12 september 1837 – 11 april 1856
Zij was een bloem die welig tierde,
Den hof waarin z’ ontlook versierde;
Maar is geplukt door Scheppers hand.
En in nog schooner hof geplant.
Om daar te prijken naast een loot,
Die van den zelfden stam ontsproot.
Ruim 18 jaar oud was Elizabeth Wijkmeijer toen ze overleed op 11 april 1856. Ze was de dochter van Jakob Klaassens Wijkmeijer en Grietje Gerrets de Groot. Zowel Jakob als Grietje kwamen uit een schippersfamilie. In de akte van overlijden van de Burgerlijke Stand van Elizabeth staat als beroep bij haar vader: landbouwer. Toch was het eigenlijke beroep van Jakob Klaassens Wijkmeijer, zoals we kunnen lezen in de diverse akten, schipper. Beter gezegd kapitein. Zeewaardige schepen waren het, waarop hij voer.
Bij de stèle van Ritzo Hoeve
(11 februari 1889 – 2 november 1912)
Ik was een jongeling
Van ruim 23 jaren,
Toen God mijn Ziel op riep
En ik van hier moest varen.
Ik was haar al tot vreugd
Maar ach dat kon niet baten
Ik moest van B. tot A,
De wereld vroeg verlaten.
Gij allen die om mij treuren
Wil doch niet voor mij schromen
Wand Jezus heeft gezecht,
Laat ze allen tot mij komen.
Ds. Jacob Nentjes (10-6-1818 - 16-1-1873)
predikant der Christelijke Gereformeerde Gemeente te Urk
Hier rust, hij, die een reeks
Van zesentwintig jaren,
Gods kerke heeft gediend,
Door ’t woord ons te verklaren.
Hij was een brandend licht,
’t Welk in den dienst verteerde,
Totdat hij in de schoot
Der aarde weder keerde.
Hij rust naar ’s Heeren woord.
In ’t graf als de slaapstede,
d’ Oprechten toebereid,
Geniet de volle vrede
Als ’t loon hem toegezegd.
Met al de hemelingen,
Die eeuwig voor den troon
Het driemaal heilig zingen.