Skip to main content

Gelderland


Geschreven: 12 februari 2024
Aangepast: 09 maart 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

Honderden katholieke begraafplaatsen en kerkhoven telt Nederland. Van de meeste is weinig bekend over de ontstaansgeschiedenis en soms lijkt zelfs vergeten te zijn wie er begraven zijn. Ze zijn van grote betekenis voor de lokale gemeenschap, maar daarbuiten is dat een stuk minder. Toch zijn er tal van katholieke begraafplaatsen die een interessante geschiedenis kennen en nog veel verwijzingen naar gebeurtenissen in die geschiedenis bevatten. Zo’n begraafplaats is ook te vinden in Lobith, maar de vraag is wel voor hoe lang nog. Het kerkhof bij de kerk van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria wordt waarschijnlijk gesloten en er zijn plannen voor een park ter plekke.


Geschreven: 01 mei 2023
Aangepast: 13 februari 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Gelderland

Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog telde Nederland tientallen oorlogsbegraafplaatsen, naast de vele graven op de gewone begraafplaatsen en de ontelbare veldgraven. Terwijl de oorlog nog voortduurde was de 611de Gravendienst Compagnie van het Amerikaanse 9e leger in november 1944 bij Margraten begonnen met het inrichten van een begraafplaats. Deze begraafplaats was echter niet de enige begraafplaats die door Amerikanen werd aangelegd in Nederland. Bij Son legde de 101st US Airborne Division een tijdelijke begraafplaats aan voor de slachtoffers die bij Operation Market Garden om het leven kwamen. Hetzelfde deed de 82nd US Airborne Division bij Molenhoek, Nijmegen. Op begraafplaats Son zouden 464 doden worden begraven en in Molenhoek 835 doden.


Geschreven: 21 januari 2023
Aangepast: 17 februari 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Gelderland

De begraafplaats aan de Soerenseweg in Apeldoorn is niet de eerste begraafplaats van de stad. Nadat het kerkhof bij de kerk op het Marktplein als gevolg van landelijke richtlijnen buiten gebruik werd gesteld, werd in 1829 aan de Loolaan een begraafplaats in gebruik genomen tegenover de Grote Kerk. In juni van dat jaar werd de aanbesteding gedaan voor de bouw van twee huizen, een aan elke zijde van de ingang van de begraafplaats. Het een moest dienen als woning voor de doodgraver en de ander als schijndodenhuisje.


Geschreven: 30 augustus 2022
Aangepast: 20 februari 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Gelderland

Onder de rook van Leerdam ligt op de zuidelijke oever van de Linge de kleine middeleeuwse stad Asperen. Een eerste vermelding is al uit het jaar 893. De stad kwam in de dertiende of veertiende eeuw tot ontplooiing en diende van oudsher als steunpunt voor het gewest Holland tegenover de hertogen van Gelre. De eerste vermelding van een kerk is uit 1331.


Geschreven: 04 juli 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

Al in de middeleeuwen was Nijmegen een belangrijke stad voor Joden. Dat had ongetwijfeld te maken met de bereikbaarheid van de stad via de Waal, de nabijheid van het Duitse achterland en dat de stad een knooppunt van handel was. In bronnen uit de veertiende eeuw zijn talloze verwijzingen te vinden naar Joodse burgers in de stad. Zo wordt er in 1335 ene Salomon van Nijmegen genoemd in de archieven van Keulen. Ook uit belastingbetalingen aan de Hertog van Gelre uit de veertiende eeuw weten we dat er in Nijmegen Joden woonden.


Geschreven: 03 juli 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Gelderland

Aan het zicht onttrokken door bomen ligt ten oosten van Vorden, nabij de buitenplaats Wildenborch, een kleine begraafplaats aan een zandweg. Omheind door eenvoudige houten palen met prikkeldraad en een dubbel ijzeren hekwerk ligt hier een deel van de Joodse geschiedenis van het Gelderse dorp. Die Joodse geschiedenis bestrijkt maar een korte periode, van het einde van de achttiende eeuw tot ongeveer 1930.  


Geschreven: 27 april 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

Bij de samenvloeiing van de Oude en de Nieuwe IJssel ontstond al in de negende eeuw een nederzetting. Gelegen op een hoge rivierduin, daar waar de IJssel werd overgestoken op de route van west naar oost, was de locatie ideaal. De IJssel was niet altijd even vriendelijk voor de stad, want grote delen van de stad moesten in de middeleeuwen prijs worden gegeven aan de meanderende rivier. Maar de stad floreerde, zeker vanaf de vijftiende eeuw toen Doesburg zich aansloot bij de Hanze, een samenwerkingsverband van handelssteden in Noordwest-Europa.


Geschreven: 01 juni 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

Het Joodse leven in het Veluwse dorp Dieren kwam relatief laat op gang. In 1878 kreeg de kleine gemeenschap een eigen synagoge in een lokaal van de dorpsschool. Erkenning als Joodse gemeente volgde in 1882. Tot dan vielen de Joden in Dieren onder de Joodse gemeente in Doesburg. Die stad kende een kleine gemeenschap die al in de zeventiende eeuw een eigen begraafplaats in gebruik had genomen.


Geschreven: 24 december 2021
Aangepast: 24 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

De funeraire geschiedenis van Doetinchem start met de stichting van de kerk die in de negende eeuw voor het eerst werd genoemd. Of er in de eeuwen daarvoor begraafplaatsen, urnenvelden of grafheuvels in de omgeving zijn aangelegd, is weinig over bekend. Er woonden al vroeg mensen in de omgeving die we nu gemeente Doetinchem noemen, maar die vertrokken telkens na verloop van tijd. Vanaf ongeveer 1200 is meer bekend. Toen werd een aanvang gemaakt met de bouw van de voorloper van de huidige kerk. We weten dat er in die tijd in Doetinchem ook nog een kapel bestond, gelegen bij een gasthuis. Dat bij beide gebouwen begraven werd, is aannemelijk.


Geschreven: 19 december 2021
Aangepast: 24 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

De funeraire geschiedenis van Doetinchem start met de stichting van de kerk die in de negende eeuw voor het eerst werd genoemd. Of er in de eeuwen daarvoor begraafplaatsen, urnenvelden of grafheuvels in de omgeving zijn aangelegd, is weinig over bekend. Er woonden al vroeg mensen in de omgeving die we nu gemeente Doetinchem noemen, maar die vertrokken telkens na verloop van tijd. Vanaf ongeveer 1200 is meer bekend. Toen werd een aanvang gemaakt met de bouw van de voorloper van de huidige kerk. We weten dat er in die tijd in Doetinchem ook nog een kapel bestond, gelegen bij een gasthuis. Dat bij beide gebouwen begraven werd, is aannemelijk.