Skip to main content

Fryslân


Geschreven: 21 juli 2016
Aangepast: 26 december 2020
Auteur: Leon Bok
Categorie: Fryslân

 

Aan de westzijde van Ameland ligt het dorp Hollum. Het dorp gaat terug tot de middeleeuwen net zoals de kerk. De eerste kerk moet hier rond het jaar 1000 zijn gebouwd en daar werd vanzelfsprekend ook begraven.


Geschreven: 18 september 2011
Aangepast: 10 januari 2022
Auteur: Dirk Swierstra †
Categorie: Fryslân

 

 

Grafmonument Cornelis ZelleOp de oude of Algemene begraafplaats te Leeuwarden aan de Spanjaardslaan ligt het graf van Antje van der Meulen. Die naam lijkt op zich niet zo bijzonder maar zij is de moeder van de meest bekende spionne ter wereld, Mata Hari. Het graf van Antje van der Meulen ligt op de eerste afdeling van de begraafplaats, op rij 22, graf 22. De in 2011 opgeleverde restauratie heeft nieuw licht geworpen op het verhaal dat in het verleden altijd verteld werd. Dat komt omdat de grafzerk nu duidelijk leesbaar is terwijl men voor de restauratie met wat moeite haar naam kon lezen. Het onderstaande verhaal werd dan ook altijd voor waar aangenomen en dus bij rondleidingen verteld.

 

Het oude verhaal

In het graf op afdeling 1, rij 22, graf 22 ligt Cornelis Zelle, de opa van Mata Hari begraven. In het graf is ook zijn schoondochter Antje van der Meulen bijgezet. De echtgenote van deze Cornelis Zelle is later begraven op afdeling 4a.

Antje van der Meulen was gehuwd met Adam Zelle [1], hun dochter Margaretha Zelle werd later bekend onder de naam Mata Hari. Mata Hari, wat Zon betekent, werd door haar zelf ook wel vertaald als Oog van de dag.


Geschreven: 01 januari 2010
Aangepast: 03 januari 2022
Auteur: René ten Dam en Marten Mulder
Categorie: Fryslân

 

Leeuwarden den 9 Maart. Onlangs heeft men in het Dorp Wieuwerd een Lyk opgegraven, waar van men meend volkomen zeeker te zyn, dat dit het Lyk is van, de door haare geleerdheid beroemde, Anna Maria Schuurman, welke aldaar in den Jaare 1678 begraven is: Zeldzaam is het, dat het in deszelfs geheele gedaante is gevonden, konnende de leeden, gelyk als van een leevend Mensch verbogen worden, en zynde de Kleederen gelyk aan Klatergoud, welke aan zeeker klein Gewas, byna als Mosterzaat, waar van de Kist vol was, toegeschreeven wordt. Verscheide Geleerden, welke her bezigtigd hebben, getuigen eenparig, nooit iets diergelyks gezien te hebben.


Geschreven: 15 januari 2010
Aangepast: 07 januari 2022
Auteur: Leon Bok
Categorie: Fryslân

 

 

De Friese stad Workum is altijd een open stad geweest zonder verdediging. De stad was lang en smal, gebouwd aan weerszijden van de inmiddels gedempte Wymerts. Al met al, van de sluis tot het Dwarsnoard, was de stad zo'n anderhalve kilometer lang. Hoewel niet gelegen aan zee, was Workum van belang in de zeehandel. Door een verbinding van zo'n twee kilometer, het Soal, had de stad verbinding met de Zuiderzee. De zeesluis aan de zuidkant van Workum was van groot belang. Hier stond onder meer een herberg en er lag een scheepswerf.


Geschreven: 10 januari 2010
Aangepast: 27 december 2020
Auteur: Leon Bok
Categorie: Fryslân

 

Friesland kent 24 katholieke begraafplaatsen. Vaak wordt gedacht dat er in het noorden alleen hervormde of gemeentelijke begraafplaatsen zijn te vinden, maar elke redelijke grote plaats in Friesland heeft wel een katholieke begraafplaats. Ze dateren voor een groot deel uit de negentiende eeuw, met name uit de tweede helft. Een vijftal van die begraafplaatsen is gelegen bij een katholieke kerk. De katholieke begraafplaats van Sneek dateert uit 1892 en is een van de weinige met een kapel.


Geschreven: 10 januari 2010
Aangepast: 27 december 2020
Auteur: Dirk Swierstra †
Categorie: Fryslân

 

Snakkerburen is een streek langs de Dokkumer Ee, ten noorden van Leeuwarden. Tot 1944 viel de buurtschap onder de gemeente Leeuwarderadeel. Kerkelijk gezien behoorde Snakkerburen tot het dorp Lekkum.


Geschreven: 10 januari 2010
Aangepast: 07 januari 2022
Auteur: Leon Bok
Categorie: Fryslân

 

Kerk en kerkhof ± 1950 (collectie Leon Bok)Het eiland Schiermonnikoog kent twee begraafplaatsen: Vredenhof, waar veel Duitse en geallieerde soldaten liggen begraven die hier aanspoelden en de burgerlijke begraafplaats. Deze laatste begraafplaats, gelegen midden in het dorp rondom het eenvoudige kerkje, was enkele jaren geleden het middelpunt van aandacht voor de gemeente Schiermonnikoog. Deze liet namelijk op het kerkhof een inventarisatie maken van bijzondere graftekens. Daarnaast werd een nieuwe urnenmuur geplaatst en is beleid ontwikkeld voor behoud van het kerkhof. Onderdeel van de inventarisatie was ondermeer een archiefonderzoek naar de geschiedenis van het kerkhof. Die geschiedenis volgt hieronder.


Geschreven: 08 november 2009
Aangepast: 07 januari 2022
Auteur: Leon Bok
Categorie: Fryslân

 

In 1750 vestigden de eerste Joden zich in het Friese dorpje Noordwolde. Dat dorp was in de Middeleeuwen ontstaan aan de Drentse kant van de Lindevallei op een kruising van belangrijke wegen. Turfwinning zorgde ervoor dat het dorp uitgroeide tot de hoofdplaats van Weststellingwerf. Die rol werd in de negentiende eeuw overgenomen door Wolvega, maar Noordwolde bleef een belangrijk dorp. Dat had vooral te maken met de goede werkgelegenheid in de rietvlechterijen, mandenmakerijen en stoelenfabrieken. Die industrie was halverwege de negentiende eeuw ontstaan en zou leiden tot een grote bedrijvigheid. In de loop van de achttiende eeuw hadden zich nog enkele Joodse gezinnen in het dorp gevestigd, allen werkzaam in de handel.


Geschreven: 08 november 2009
Aangepast: 03 januari 2022
Auteur: Leon Bok
Categorie: Fryslân

 

Meestal als er over de aanleg van een nieuwe begraafplaats wordt gesproken krijg je een verhaal van ontwerptekeningen, kosten en de uiteindelijke realisatie. In werkelijkheid is de ontstaansgeschiedenis van een begraafplaats vaak tijdrovender, ingewikkelder en kostbaarder dan in eerste instantie lijkt. Zo ging het ook met de Noorderbegraafplaats in Leeuwarden. Bijna honderd jaar geleden werd de begraafplaats geopend, maar de totstandkoming ging niet van een leien dakje, getuige het volgende verhaal.


Geschreven: 08 november 2009
Aangepast: 04 januari 2022
Auteur: Leon Bok
Categorie: Fryslân

 

Een verhaal over de aanleg, teloorgang en restauratie van een dodenakker

De Algemene Begraafplaats Spanjaardslaan in Leeuwarden is een zeer bijzondere begraafplaats. Met zo'n opmerking beginnen vraagt onmiddellijk om nadere uitleg. De nu gesloten begraafplaats aan de huidige Spanjaardslaan is in zijn tegenwoordige vorm bijzonder door zijn aanleg en zijn ingetogenheid. De begraafplaats is ook bijzonder vanwege de plaats waar deze ligt. De geschiedenis van de omgeving waar zich sinds 1833 de begraafplaats bevindt, gaat vrij ver terug en laat zich verbinden met een aantal hoogtepunten uit de vaderlandse geschiedenis.